Wat zijn competenties en welke competenties zijn er?
Tegenwoordig is alles competentiegericht. Competentiegericht onderwijs, competentiegerichte coaching, vacatureteksten die boordevol competenties staan, etc. De selectie van kandidaten voor een vacature vindt ook steeds vaker plaats op basis van overeenkomende competenties. Dat wil zeggen dat een recruiter kijkt of een cv voldoet aan de harde functie-eisen die voor de functie nodig zijn. Onder deze harde eisen vallen ook de competenties. Daarom is competentiegericht solliciteren dus erg belangrijk!

Door dit artikel krijg je antwoord op de volgende vragen:
- Wat zijn competenties?
- Welke competenties zijn er?
- Waar kan ik de beste competentielijst vinden?
- Hoe kom ik erachter wat mijn competenties zijn?
Wat zijn competenties?
De reële en individuele capaciteit om (theoretische en praktische) kennis, vaardigheden en attitudes in het handelen aan te wenden, in functie van de concrete dagelijkse en veranderende werksituatie en in functie van persoonlijke en maatschappelijke activiteiten. Het gaat dus zowel om algemene (transversale) competenties als beroepsspecifieke competenties, zowel om expliciete als impliciete en onbewuste competenties. (Bron)
Een hele mond vol! Kort samengevat betekent dit in het kader van solliciteren dat als je een specifieke competentie bezit, je goed bent in het uitvoeren van werkzaamheden waar deze competentie voor nodig is. Ben je bijvoorbeeld stressbestendig, dan is dat zeer nuttig in een stressvolle baan.
Is het goed om veel competenties te bezitten bij het zoeken naar een baan? In eerste instantie wel. Door het bezitten van veel competenties heb je vaker een raakvlak met de gevraagde competenties in de vacature. Maar dit kan ook averechts werken! Een heel simpel voorbeeld hiervan is een vacature voor een lopende bandmedewerker in een koekjesfabriek. Een sollicitant voor deze vacature bezit o.a. de competentie creativiteit. Creativiteit veronderstelt een flexibele houding die de mens in staat stelt om van oude manieren van denken los te komen, gewoontes te veranderen of ook om de alledaagse in een nieuw licht te kunnen zien. (Bron)
Voor de functie lopende bandmedewerker moet de sollicitant de gehele dag repeterende werkzaamheden uitvoeren. Creativiteit is in deze functie vaak niet gewenst door de werkgever. Het benoemen van deze specifieke competentie door de sollicitant kan dus voor deze functie averechts werken, omdat het de werkgever afschrikt.
Je kunt dus meerdere competenties in je cv benoemen. Houd er wel rekening mee dat deze op jou van toepassing zijn en dat zij overeenkomen met wat er in de vacature gevraagd wordt.
Welke competenties zijn er?
Er bestaan zes verschillende competentiegroepen:
- Vaardigheden;
- Ambitie & motivatie;
- Persoonlijke kwaliteiten;
- Waarden & normen;
- Aanleg & intelligentie;
- Kennis.
Binnen deze zes groepen zijn er meer dan 150 verschillende competenties te benoemen.
Waar kan ik de beste competentielijst vinden?
Er zijn vele competentielijsten online te vinden. Echter na het doorspitten van alle verschillende lijsten op internet waren wij een beetje teleurgesteld. Elke lijst miste helaas cruciale competenties. Daarom heeft het Sollicitego-team de meest complete competentielijst van Nederland opgesteld die je hieronder kunt downloaden!
Competentielijst downloaden
[sociallocker id=”9072″]
Hoe kom ik achter mijn competenties?
Tijdens het solliciteren is het erg belangrijk om je competenties helder te hebben. En met helder bedoelen wij dat je jouw competenties kunt benoemen en kunt toelichten. Je wilt niet dat je tijdens een sollicitatiegesprek ‘met een mond vol tanden zit’. Eén van de meest gestelde vragen tijdens een sollicitatiegesprek is namelijk: “Wat zijn je competenties?”. Bereid je ook voor op de vragen die hierop volgen: “waar blijkt dit uit?”, “kun je een voorbeeld van geven van een situatie waarin je deze competentie hebt toegepast?”. Een handige methode die je hierbij kunt toepassen is de STAR-methode. Met deze methode kun je systematisch uitleggen in welke situatie je bevond, welke taken je had, welke acties je hebt ondernomen om die taken uit te voeren en wat het resultaat was van jouw acties en wat je ervan hebt geleerd.

Hier volgen enkele voorbeeldvragen die tijdens een (competentiegericht) sollicitatiegesprek kunnen worden gesteld:
- Competentie: analyseren
Kun je een voorbeeld geven van een situatie waarin een probleem meerdere oorzaken had? Hoe ben je daar achter gekomen?
- Competentie: besluitvaardigheid
Wat is het afgelopen jaar de omvangrijkste beslissing geweest die je hebt genomen? Hoe ben je tot dit besluit gekomen? Wat was het resultaat van je beslissing?
- Competentie: flexibel
Heb je wel eens werkzaamheden uitgevoerd die buiten je functieprofiel vielen? Waarom deed je dat? Hoe vond je het?
Onthoud dat je ook competenties kan hebben opgedaan buiten betaald werk om. Bereid je goed voor! Hierdoor voorkom je een afgang en scoor je pluspunten.
Competenties worden ook vaak gebruikt tijdens de eerste selectie van cv’s door een Applicant Tracking System (ATS). Lees hier meer informatie over het ATS.
Stappenplan
Je kunt de volgende drie stappen volgen om erachter te komen wat jouw competenties zijn:
- Neem de competentielijst door en kies hieruit de vijf competenties waarin jij jezelf het meest herkent.
- Doe een gratis competentietest. Pas op dat je niet aan de uitgebreide test begint en op het einde tot je verassing moet betalen!
- Vraag iemand in je omgeving om jou zo eerlijk mogelijk te omschrijven. Koppel dit antwoord aan de verschillende competenties uit de competentielijst.
In dit artikel heb je antwoord gekregen op de vragen: Wat zijn competenties? Welke competenties zijn er? Waar kan ik de beste competentielijst vinden? En hoe kom ik erachter wat mijn competenties zijn?
Succes met het competentiegericht solliciteren!

Bas is een expert op het gebied van solliciteren. Tijdens zijn loopbaan heeft hij o.a. duizenden sollicitanten geïnterviewd en trainingen gegeven m.b.t. het afnemen van sollicitatiegesprekken. Daarnaast onderhield hij contacten met eigenaren, recruiters en P&O-medewerkers, van kleine bedrijven tot multinationals. Hierdoor weet hij als geen ander hoe bedrijven selecteren, waar ze naar op zoek zijn en hoe jij je als sollicitant kunt onderscheiden in de markt. Deze kennis deelt hij graag met jou. Voeg je e-mailadres nu onderaan deze pagina toe en Bas zal je op de hoogte houden van al zijn gratis tips!
Wat als je geen facebook hebt en toch de competentielijst wilt downloaden?
Beste Saskia,
Leuk dat je interesse hebt in de competentielijst! Je mag ons ook volgen op LinkedIn: https://www.linkedin.com/company/sollicitego/ stuur wel even een berichtje om ons hierover te informeren. Je kunt natuurijk ook altijd een vriend of vrienden vragen om ons op Facebook te liken.
Succes met solliciteren!
Groet, Bas